Sabtu, 21 Desember 2013

NASKAH MONOLOG '' HONORER ''



HonoRer
Karya / Sutradara :
Seful Mu’min











Wayah wong wis pada wareg turu, srengengee sedelat maning nangkring. Jago wis pada kukuruyuk, nyimbolna wis esuk. Swara radio gemresek ora jelas. Siaran acara wis entek. Anteng meneng. Jarume jam wis pada mudun pas nang angka 6. Radio tetep gremesek. Mandeg. Ampleng.Gedoran lawang ujug ujug moni keras. Suarane keras nemen.

‘’ woi….aja mbudegi…..awit bengi anjog esuk radione moni bae,,,ora nyadar,,,kiye wis tanggal 1,,,bayar kosan,,,wis 4 wulan nunggak bae,,,tanggi wis awan lampune dipateni,,irit,,,woi tangi,,,kapan pan bayar????’’
`
Nang njerone slimut ana sosok lanang perawakane gempal. Slimutan, Ujug-ujug tangi krungu suarane sing due kos ndobrag-ndobrag lawang.
Bisane radio suarane gremesek??? (Njagong nang pinggir amben).
Sing arane wong numpang durung bayar kosan ya kaya kiye….utang durung nyaur ditagih terus nggal dinane,,,tapi ya ora papa yen ana duit bakalan tak bayar..kiye tah lagi laka..muga-muga dina kiye bisa bayaran kena nggo bayar kosan.
Pengrasane lagi bengi radio wis tak pateni, bisane urip  yah.....nglindur ndean. Wis pan belilah.(Tangi sing amben, marani ceret, wedang nang njero ceret diinung ora atik gelas). Dina kiye dina Senin, tanggal 1, kue tandane enyong kudu gasik soale tanggal siji, yen wong-wong nyambut gawe tanggal siji kue tanggal sing nguripna panguripan,,,kaya wong kebelet ngising diampet barang ditokna mbok prol, laka beban anteb nang silit. Tanggal siji wayahe bayaran, dadi sing kanane nyong mumet kiye madan plong,,,
Dina kiye jarene bayarane sejen, sing wis-wis wingi ana kumpulan, ana peraturan anyar sing pemerintah mengenai upahe guru-guru sing pan mundak. Aja kalah karo regan mengkreng sing nggal dinane regane sejen, kadang mudun kadang manjat. Mudah-mudahan bayarane mundak.
Wis patang tahun nyong ngabdi, bayarane ajeg lethek. 350 nggal wulane. Kari dietung-etung ora nyukupi nggal dinane, Kayong ampun nggo bayar nggal dinane kudu nyambi-nyambi. Ora sepadan karo pendidikane enyong. Nggo tuku bensin bolak balik sadinane 10.000, drung go tuku sabun, mangan, nggo tetek bengek liyane. Wis samono be ra nyukup,,,ana ana nyong sing tombok..ampun...........
Wis katon adoh men bandingane,,, apa maning kebutuhane enyong nambah,,,umur wis 28 tahun durung mbojo, sejatine wong lanang umur samono kudu wis due gucelan,,lah sampe saiki nyong dewek durung due apa apa. Boro -boro mikir bojo, mikir awake dewek wis anteb.
Mbuh apa sebabe nyong dadi guru,,enyong dewek kuliah nang jurusan pendidikan wis teteg sing ati. Kiye kutukan apa salah dalan. Umar bakri kayane njelma nang awake enyong, nasibe pada bae. Pan sampe kapan???
Seandene nyong dina kiye bayarane mundak, duite pan nggo wongtuane enyong, pan nggo tuku pakean, pan nggo modal usaha, pan nggo jalan-jalan karo pan luruh wadonan,,hwhwhw....bayaran pertama sing luarbiasa. Wadon-wadon pada marek,,,pan luruh wadon sing paling ayu,,,tak jak jalan-jalan.
Wis jam enem enyong kudu cepet – cepet, ( keder nggoleti anduk ) lah ndokone nang endi yah,,,, ( bolak-balik sing akhire ketemu nang mburine lemari ). Kerja ngabdi negara pancen gampang-gampang angel, kudu sabar. Sabar-sabar bae ya ora keduman,,, ( njagong nang kursi,sikile tengkreng nang jengkok ).
Akeh wong sing dadi korban kesabaran,,,akeh ora mung siji loro tok. Enyong wingi maca koran akeh wong dagang pinggir gili digusur jare ngrusak pemandangan kota. Ana maning pembantu nang negarane tetangga diperkosa, dirabeni sampe dipateni. Luwih adoh sing kene mbang wetane paling pojok indonesia, dunyane dikeruki daning wong landa, dunyane didol, tapi nasib-nasib wargane pada mlarat, laka panguripan lampu, peteng kaya awake. Pibe donge.....!!Kiye sing arane sabar,,,kiye singa arane sabar...sabar dianiaya wong, sabar direbut hake, sabar dirampok harga dirine. Yen wis kaya kiye sapa donge sing disalahna.. Jare sapa negarane dewek kiye makmur, jare sapa negarane dewek masyarakate guyub...edan apayah...!!!
Hemmm........( mandeg eling jam wis awan, ngileng jam wis lumayan adoh geser, durung adus ). Ora eling jam, yen wis ngomong ya wis ora kelingan apa-apa, durung adus maning.
Mlebu nang mburi, barang pan adus banyune laka ora mili. Keder mlebu kamar maning. Jengkel lantarane banyu sing nggo adus laka..
Banyune ora mili saiki wis katon awan , enyong pan mangakat. Pibe kiye kayong pan mangkat nang sekolahan ora kepenak ora adus. Arane be guru digugu karo ditiru , apa bae omongane guru ya bakalan digugu daning murid-muride, apa maning yen ucapane , perilakune guru kue bakale ditiru, nyong wedi yen nyong ora adus bakalane ditiru daning murid-muride,, wagu oh,,,,semrawud nang kelas,,,,
Tapi pibe maning, keadaane kaya kiye jam muter terus wis awan...yen mikiri adus bakalan telat malah ora kepenak karo murid-muride enyong. Nembe dina kiye tok enyong dadi guru mangkat maring sekolahan ora adus. Nembe dina kiye tok,, mana - mana adus terus....yen ora percaya mana takon karo kepala sekolahe enyong arane Pak Warto, Belio paham nemen kredebelitase enyong dadi guru,, kerjane luar biasa....dadi ora masalah yen dina kiye ora adus,,,
( mondar mandir nggoleti pakean dinese, ketemu nang tumpukan lemari, dinggo klambine )
Awit mbien anjog saiki akeh keluhan guru-guru, nyong be iya,,,ngerti dewek uripe enyong. Jaman semana luruh sekolah go ngabdi be anggele por poran, yen laka wong njerone ya angel,,, pan ngenteni anjog bada kucing ya ora bakalan cepet olih. Ana maning pan ngabdi nang sekolahan ana sing ditariki duit,,, duite ora sewu rong ewu, tapi jutanan, akeh wong-wong pada nglakukna dalan pintas nyogok demi olih tempat ngajar/ ngabdi. Compong yah,,,,untunge enyong ora kaya kue. Gemiyen pas nembe lulus sarjana pendidikan enyong nggoleti sekolahan angel nemen sataun nganggur luruh sekolahan ora olih-olih, pernah ana sing nawani nang sekolahan negri,tapi ya kue enyong kudu mbayar duit jutanan,,limang juta jon, bayangna , wong pan luruh kerja malah dijaluki duit, alesane nggo ongkos pelicin,,,duit be ora due...ampun.....pan dadi apa yen pan dadi guru lewat dalan ora bener,,, ngko murid muride sih kepriben. Ancur kabeh,,,,,
Nang dunia pendidikan ana sing arane mendidik karo ana sing dididik. Jare kamus besar bahas indonesia sing disingkat KBBI, pendidikan artine cara nggo ngerubah wateke wong, kumpulane wong nggo ndewasakna wong atik cara pengajaran karo latihan. Kue artine pendidik / guru ideale sanggup ngubah watek perilaku murid-muride sing luwih apik.
Nah.....kari pendidike utawa gurune mlebu kerja nang sekolahan atik cara sing ora sehat,,,,piben deweke bisa ndidik wong liya? Padahal esih akeh calon pendidik liyane sing potensine, tapi dipinggirna daning sistem sing ora memihak.
Memang serba angel zaman saiki,,jelas jelas ana peraturane,,jelas jelas ana undang-undange be tetep ora ilang-ilang budaya bobrok.
Kudu bener-bener kerjakeras yen pan dadi guru, sebabe nang kana akeh masalah sing kaitane karo pegawean. Yen kaya kiye jarang wong sing gelem dadi guru. Pan krepiben yen generasi enom laka sing gelem dadi guru ? Moral  negarane dewek pan kaya apa..pasti  moral bangsa dadi parah, masyarakate pada goblok, negarane dewek bakal diasingna daning Negara negara liya. Enyong ora bisa mbayangna yen dewek diasingna daning negara liya karena negarane dewek negara bodo. Sing ngisor nyerang,sing nduwur nyolong patok lemah karo kebudayaan,,,sing iringan pada nyerang kepengin merdeka dewek-dewek,,coba dipikirna durung sampe diasingna karo negarane dewek durung patia bodo wis kaya kue perlakuane…apa maning yen bener negarane dewek bener-bener bodo lodo kaya kebo. Sampean ngerti (takon maring ngarepe) ana ibarat, kebo ditotol cungure,,,ngarti artine? (takon maring ngarepe), lah kaya kiye um,,,kari kebo lagi nang sawah ana manuk sing menclok notol cungure, si kebo bakalan getem bae… ora peduli cungure ditotoli manuk..kebo maen meneng…………bae…..maen bodo………
Wis ora usah adoh adoh,,,negarane dewek bae,,ana pejabate pada korupsi,,,sing liyane getem tok,,,plonga plongo kaya kebo,,,,negarane dewek dunyane dicolong, alase dibabad, wargane diperkosa ya tetep kaya kebo,,,plonga plongo,,,enyong kari ngarani republik kebo…republic kebo,,,,pemimpine kebo,,,waragane kebo,,,serba kebo pokoke…..
Tapi aja salah yen kebo kue daginge enak,,,daginge dimasak apa bae enak.
Enyong ora kepengin plonga plongo kaya kebo….ente ente kabeh aja pada dadi kebo ya…..
Lah wis jelaskan,,,dadi yen generasi enome laka sing gelem dadi guru,,,negarane dewek bakalan ambrol,,,,ora diregani daning negara liya.,,tapi kudu luruh sing gelem dadi guru,,,ya mau jere tah guru pahlawan tanpa tanpa tanda jasa. Ya dadine jasane ora diregani owh,,,heeheh( nyengir).
Kweh,,,,ora bisa dibayangna,,,,
Aja maning enyong guru honorer sing nembe 4 taun ngabdi,,kisah nang njaba akeh nemen sing luwih nelangsa….kaya kisahe pak sartono. Sapa sing kenal pak Sartono?(takon nang ngarepe). Pak Sartono sing nyiptakna lagu Himne Guru judule ‘’Pahlawan tanpa tanda jasa’’.Yen esih pada kelingan lagu kue era tau 80 an, sering nemen dinyanyikna sampe saiki tetep dinyanyikna. Istilah pahlawan tanpa jasa dadi ikon sing di sematna nang para guru. Sapa nyangka si pahlawan sing tanpa jasa kue sejatine dialami si nyiptakna lagu himne guru ,pak sartono sang guru karo pencipta lagu ning masa senjane uripe sederhana nemen.
Awit ngajar dadi guru music taun 1978 sampe pensiun taun 2002, pak sartono tetap nyandang guru honorer. Pak Sartono tetep nyandang guru honorer. Pak Sartono ora due gaji pensiun, sebabe statuse dudu guru PNS. Urip serba kesempitan, ora nggawe Pak Sartono ngratapi nasib.
(Ceritakna kisahe pak Sartono karo mbludag-mbludag,kesel ngos ngosan).
Lah kue sedulur-sedulur kisahe pak sartono sang pahlawan tanpa tanda jasa. Guru kue ya pahlawan, tapi sawise berbakti karo ngabdi ora secuil be tanda jasa nempel nang guru, ora kaya polisi apa tentara.
(meneng, ampleng, mikirna nasib awake dewek karo nikmati udud)
Nyong sadar, akeh ora enake dari pada enake,,pan anjog kapan enyong kaya kiye trus,,,umur nambah tua, kebutuhan akeh sing kudu diutamakna.Nyong kelingan karo wong tuane enyong,,melas wis pada  tua, tenagane ora kaya mbiyen, nganti saiki durung nyenengna. Hartane wongtua wis ludes nggo mbiayayani kuliahe enyong. Saiki maning adine enyong kas lulus SMA. Kudu mikir nggo biayani kuliahe. Apa ya bisa ?...ma….mak….pak….pak….( ndeleng nang foto,,,njukut foto, ngomong karo foto)
(merenung,,,meneng, ampleng, mateni rokoke,,,nangis,,,)
Enyong njaluk ngapurane mak,pak,,,,,enyong drung bisa nyenengna,,,,enyong wis kerja keras,,,tapi anake koen kiye ora berguna,,,anake koen guru,,,,kaya kiye nasib dadi guru. Meski katone wibawane gede tapi kaya kue hasile…
enyong kelingan karo wong tuane enyong,,,,kelingan karo petuahe, gemiyen waktu enyong cilik esih kelingan, wong tuane enyong yen wayahe panturu nein pandangna..’’ tong,,,,mbesuk yen gede dadi wong sing pinter,,dadi wong sing bisa berguna nang masyarakat karo negara,,,aja dadi kaya bapane koen,,,wong bodo,,oraa sekolah,,,,,kerjane kuli, ora dipandang daning masyakat, akeh-akehe ora diregani… sekolah sing duwur,,,sing priyatin’’..
Kaya kue,,,enyong esih kelingan bae anjog saiki,,,saiki enyong memang diregani daning masyarakat,,,tapi saiki nyong ora diregani daning pemerintae,,,,anake koen drung bisa nein kebahagiaan…
( mengangis,,,,tetembangan )
Puk ipuk imbang-imbang kasur empuk mambune kembang          
Kembang apa? Kembang melati,,,mbesuk gede sing ati-ati.
Puk ipuk imbang –imbang kasur empuk mambune wangi
Wangi apa? Wangi kasturi. Mbesuk gede kudu bisa ngabdi,,
Ngampurane ma…….njaluk maape ma,,,,,( nangis karo Nembang,,suara ilang diulang ulang )
Lampune mati,,,peteng,,,,ampleng…..laka suara sijisijia. Lampu murub,,,,nang nduwure Nawir.Wis gagah siap mangkat nang sekolahan.

Enyong tetep mlaku,mlaku nang dalane dewek.
Enyong Nawir ,nyong guru,,,tetep ngabdi ngggo negarane enyong.
Enyong pahlawan,,,tanpa tanda jasa..




RAMPUNG
21 Februari 2013
================================================================================
Naskah kiye nggo keperluan Festival Monolog Bahasa Jawa Tingkat Nasional nang UNNES tanggal 23-24 Maret 2013.
Komunitas Bebrayan Tegal
Jln. Sangir No. 1 Kota Tegal                                                                                                      
( Kompleks Kampung Seni PAI Tegal )
HP: Moh. Yasykur Arif, S.Pd ( 081902364446 )

       Seful Mu’min, S.Pd ( 085642725014 )

Tidak ada komentar:

Posting Komentar